Przegląd orzecznictwa europejskiego w sprawach
ubezpieczeniowych w latach 2014–2016

Paulina Wyszyńska-Ślufińska

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.4.7

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wybranych orzeczeń wydanych przez sądy krajów
europejskich w sprawach ubezpieczeniowych w latach 2014–2016, dotyczących w szczególności:
odpowiedzialności ubezpieczyciela, ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela, wyłączenia
odpowiedzialności ubezpieczyciela, zakresu naprawienia szkody, terminu przedawnienia roszczenia

 

Słowa kluczowe

orzecznictwo europejskie, sprawy ubezpieczeniowe, sprawy z udziałem ubezpieczycieli,
ubezpieczenie, odszkodowanie, zadośćuczynienie, zakres szkody, szkoda pośrednia, szkoda bezpośrednia, pojęcie ruchu pojazdu, odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego, ubezpieczenie
odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, regres ubezpieczyciela, subrogacja,
interes ubezpieczeniowy, ubezpieczenie ATE, termin przedawnienia

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Bagińska E., Fiasko procesów tytoniowych w Europie: caveat fumator!, [w:] Rozprawy z prawa
cywilnego, własności intelektualnej i prawa prywatnego międzynarodowego. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Bogusławowi Gawlikowi, Pisuliński J., Tereszkiewicz P., Zoll F. [red.],
LexisNexis, Warszawa 2012.
Bieniek G., [w:] Kodeks cywilny. Zobowiązania, tom III. Cz. 1. Komentarz, Gudowski J. [red.],
LexisNexis, Warszawa 2013.
Bitans A., Łotwa, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter, Berlin–
Boston 2016.
Caruana Demajo G., Quintano L., Zammit D., Malta, [w:] European Tort Law 2016, Karner E., Steininger
B. C. [ed.], De Gruyter, Berlin–Boston 2017.
Cisek A., Dubis W., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Gniewek E., Machnikowski P. [red], CH Beck,
Warszawa 2017.
Duarte Manso L., Dias Pereira A., Portugalia, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger
B. C. [ed.], De Gruyter, Berlin–Boston 2016.
Dubis W., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Gniewek E., Machnikowski P. [red], CH Beck, Warszawa
2017.
Dulak A., Słowacja, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter,
Berlin–Boston 2016.
Durant I. C., Belgia, [w:] European Tort Law 2014, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter,
Berlin–Boston 2015.
Durant I. C., Belgia, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter,
Berlin–Boston 2016.
Drukteiniene S., Saltinyte L., Litwa, [w:] European Tort Law 2016, Karner E., Steininger B. C. [ed.],
De Gruyter, Berlin–Boston 2017.
Emaus J.M., Keirse A. L.M., Holandia, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.],
De Gruyter, Berlin–Boston 2016.
Hradek J., Czechy, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter,
Berlin–Boston 2016.
Hradek J., Czechy, [w:] European Tort Law 2016, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter,
Berlin–Boston 2017.
Krajewski M., Umowa ubezpieczenia art. 805–834 k.c. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2016.
Nesterowicz M., Dyrektywa Unii Europejskiej o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, jej implementacja do prawa polskiego i odpowiedzialność biur podróży,
„Przegląd Sądowy” 2018, nr 9.
Quill E., Irlandia, [w:] European Tort Law 2014, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter, Berlin–
Boston 2015.
Sejasn M., Knetsch J., Francja, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De
Gruyter, Berlin–Boston 2016.
Song M., Insurable interest in the law of marine insurance, „1 Southampton Student L. Rev.” 2011,
nr 75.
Steiniger B. C., Pehm J., Austria, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De
Gruyter, Berlin–Boston 2016.
Tande K., Norwegia, [w:] European Tort Law 2015, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter,
Berlin–Boston 2016.
Trstenjak V., Private Law and Fundamental Rights, [w:] General Reports of the XIXth Congress of
International Academy of Comparative Law, Schauer M., Verschraegen B. [ed.], Springer 2017.
Tokushev V., Bułgaria, [w:] European Tort Law 2016, Karner E., Steininger B. C. [ed.], De Gruyter,
Berlin–Boston 2017.
Wałachowska M., Art. 446, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna,
Fras M., Habdas M. [red.], Wolters Kluwer/ lex 2018.
Wyszyńska-Ślufińska P., Interes ubezpieczeniowy w ubezpieczeniu mienia posiadanego na innej
podstawie niż prawo własności, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2018, nr 2.

Granice pojęcia ruchu pojazdu w rozumieniu
prawa Unii Europejskiej dotyczącego
obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych
– uwagi na tle orzeczenia Trybunału
Sprawiedliwości w sprawie C-648/17 BTA Baltic
Insurance Company

Kinga Konieczna

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.4.6

Abstract

W orzeczeniuwydanym w sprawie C-648/17 Trybunał Sprawiedliwości poddaje analizie pojęcie ruchu
pojazdu celem sprecyzowania jego zakresu znaczeniowego oraz udziela odpowiedzi na pytanie, czy
odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
obejmuje także sytuacje, gdy szkoda została wyrządzona przez pasażera, który wysiadając z samochodu, uszkodził drzwi sąsiedniego pojazdu. Omawiane orzeczeniema doniosłe znaczenie praktyczne,
jako że wypadki komunikacyjne i związane z nimi ubezpieczenia stanowią zdarzenia o dużej wadze
społecznej.W artykule dokonano rozwinięcia argumentacji zaprezentowanej przez Trybunał, uwzględniając przy tymcałokształt dotychczasowej judykatury europejskiej odnoszącej się do wspomnianych
zagadnień, jak również orzecznictwo i poglądy naukiw Polsce.Wskazano też, że zaproponowanyw niniejszym orzeczeniu szeroki sposób wykładni pojęcia ruchu pojazdów przyczyni się do pełniejszej
realizacji postulatu ujednolicania kryteriów ochrony ubezpieczeniowej i zagwarantowania należytej
ochrony ofiarom wypadków komunikacyjnych, wobec tego zasługuje na aprobatę.

 

Słowa kluczowe

ubezpieczenia komunikacyjne, szkoda, ruch pojazdu, odpowiedzialność cywilnoprawna, naprawienie szkody majątkowej.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Albert J., Leader T., Compensation of Victims of Cross-Border Road Traffic Accidents In the EU:
Comparison of National Practices, Analysis of Problems and Evaluation of Options forImproving
the Position of Cross-Border Victims – Report, Contract ETD/2007/IM/H2/116, listopad 2009 r.
Bieniek G., Gudowski J., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz.Tom III. Zobowiązania, [red.] T. BielskaSobkowicz, H. Ciepła, M. Sychowicz, R.Trzaskowski, T.Wiśniewski, Cz. Żuławska, Wolters Kluwer,
Warszawa 2018, Lex.
Bucoń P., Odpowiedzialność cywilna uczestników wypadku komunikacyjnego, Wolters Kluwer,
Warszawa 2008.
Garlicki S., Odpowiedzialność cywilna za nieszczęśliwe wypadki, Wydawnictwo Prawnicze,
Warszawa 1959.
Justyński T., Glosa do wyroku SN z dnia 13 sierpnia 2008 r., I CSK 56/08, opubl. OSP 2010/3/30.
Hradek J., [w:] European Tort Law 2016, [red.] E. Karner, B.C. Steininger, Berlin–Boston 2017.
Kowalewski E., Prawo ubezpieczeń gospodarczych, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–
Toruń 2006.
Kunschert A., [w:] Gegel Haftpflichtprozess, CH Beck, München 2004.
Ludwichowska K., Odpowiedzialność cywilna i ubezpieczeniowa za wypadki samochodowe, TNOiK,
Toruń 2008.
Maśniak D., [w:] Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Komentarz.TomI, Brodecki Z., Glicz M., Serwach
M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
Opinia Rzecznika Generalnego P.Mengozziego z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie C-162/13 Damijan
Vnuk przeciwko „Zavarovalnica Triglav” d.d., ECLI:EU:C:2014:106.
Orlicki M., Ubezpieczenia obowiązkowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
Papettas J., Direct actions againstinsurers ofintra-community cross-bordertraffic accidents: Rome II
and the Motor Insurance Directives, „Journal of Private International Law” 2012, vol. 8, nr 2.
Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania. Część ogólna, CH Beck, Warszawa 2016.
Renda A., Schrefler L., Full Compensation Of Victims Of Cross- Border Road traffic Acidents In the
EU: The Economic Impact Of Selelcted Options, Centre for European Policy Studies, Brussels
2007.Śmieja A., Machnikowski P., [w:] System prawa prywatnego.Tom 6 Prawo zobowiązań –
część ogólna, Olejniczak A. [red.], CH Beck, Warszawa 2018.
Szpunar A., Wynagrodzenie szkody wynikłej wskutek wypadku komunikacyjnego, Wydawnictwo
Prawnicze, Warszawa 1976.
Wałachowska M., Ziemiak M.P., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część
ogólna, Habdas M., Fras M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2018.

Klauzule wyłączające ochronę ubezpieczeniową
w konsumenckiej umowie ubezpieczenia ochrony
prawnej – uwagi na tle wyroku niemieckiego
Trybunału Federalnego (Bundesgerichtshof)
z 4 lipca 2018 roku

Szymon Szmak

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.4.5

Abstract

Niniejszy artykuł przedstawia wybrane uwagi dowyroku wydanego 4 lipca 2018 roku przez niemiecki Trybunał
Federalny wsprawie o sygnaturze IV ZR 200/16 z zakresu ubezpieczenia ochrony prawnej. Trybunał uznał klauzulę wyłączającą ochronę ubezpieczeniową stosowaną wewzorcowych warunkach ubezpieczenia ochrony
prawnej (ARB 2008) za niejasną, a tym samym niewiążącą konsumenta. Przy okazji tego wyroku poruszono
niezwykle istotne z punktu widzenia praktyki ubezpieczeniowej kwestie związane z pojęciem wypadku ubezpieczeniowego. Prezentacji najważniejszych tez orzeczenia towarzyszą uwagi wprzedmiocie obowiązujących
regulacji prawa polskiego dotyczących ubezpieczenia ochrony prawnej oraz treści wybranych ogólnych warunków polskich ubezpieczycieli ochrony prawnej. Autor artykułu odnosi się również do aktualnego orzecznictwa
Sądu Najwyższego co do dyrektyw wykładni postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia.

 

Słowa kluczowe

ubezpieczenie ochrony prawnej, wypadek ubezpieczeniowy, ogólne warunki ubezpieczenia, kodeks cywilny, ochrona konsumenta.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Bauer G., Winkler J. C., Maier K., Stahl P., Harbauer W., Rechtsschutzversicherung: Kommentar zu
den Allgemeinen Bedingungen für die Rechtsschutzversicherung (ARB 2000/2009 und 75),
CH Beck, 2010, online – e-book.
Chróścicki A., Umowa ubezpieczenia po nowelizacji kodeksu cywilnego. Komentarz, Wolters Kluwer,
Warszawa 2008.
Cornelius-Winkler J., Rechtsschutzversicherung. Ein Leitfaden für die Praxis, VVW, Karlsruhe 2008.
Flume W., Allgemeiner Teil des Bürgerlichen Rechts: Das Rechtsgeschäft, Springer, Berlin–Heidelberg
1992.
Fuchs D., Zakres obowiązku prewencji w prawie ubezpieczeń gospodarczych. Uwagi na tle art. 826
k.c., „Prawo Asekuracyjne” 2004, nr 2 (39).
Kodeks cywilny. Komentarz, Osajda K. [red.], Legalis 2018.
Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część szczególna, Kidyba A. [red.], LEX 2010.
Kowalewski E., O potrzebie zmian w kodeksowej regulacji w umowie ubezpieczenia, [w:] Zeszyt naukowy z okazji nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego Profesorowi
Władysławowi Górskiemu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1993.
Krajewski M., Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej według kodeksu cywilnego, Wolters
Kluwer, Warszawa 2011.
Krajewski M., Umowa ubezpieczenia. Art. 805–834 k.c. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2004.
Laux Rechtsanwälte, BGH kippt Vorerstreckungsklausel im Rechtsschutzvertrag.
Lüth M.-A., Rechtsberatung durch den Rechtsschutzversicherer, Peter Lang GmbH, Frankfurt–
Berlin–Berno–Nowy Jork–Paryż–Wiedeń 1997.
O dobre prawo dla ubezpieczeń. Księga Jubileuszowa Profesora Eugeniusza Kowalewskiego, [red.] Bagińska E., Mogilski W., Wałachowska M., Ziemiak M., Toruń 2019.
Prawo konsumenckie w praktyce, Czarnecka M., Skoczny T. [red.], Legalis 2016.
Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Komentarz. Tom II. Prawo o kontraktach w ubezpieczeniach.
Komentarz do przepisów i wybranych wzorców umów, Brodecki Z., Glicz M., Serwach M. [red.],
LEX 2010.
Szmak K., Szmak Sz., VAT w kosztorysowej metodzie likwidacji szkód w autocasco, „Rzeczpospolita”
20.08.2013.
Szmak Sz., Dostęp obywateli do wymiaru sprawiedliwości – wybrane modele, „Rozprawy
Ubezpieczeniowe” 2016, nr 22(3).
Szmak Sz., Provision of legal services in Poland–free legal aid and legal expenses insurance as
selected objects of the recent regulation, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2016, nr 4.
Szmak Sz., Ubezpieczenia ochrony prawnej wsystemie niemieckim – wybrane problemy, „Wiadomości
Ubezpieczeniowe” 2014, nr 2.
Szmak Sz., Ubezpieczenie ochrony prawnej w Polsce na tle regulacji niemieckich, TNOiK, Toruń 2018.
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Czablun P. [red.], Warszawa
2016, Legalis.
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Szczepańska M., Wajda P.
[red.], Warszawa 2017, LEX.
Wąsiewicz A., Kowalewski E., Postulowany kształt umowy ubezpieczenia w Kodeksie cywilnym,
„Państwo i Prawo” 1993, nr 11–12.

Zdarzenie a wypadek ubezpieczeniowy –
uwagi na tle konstrukcji przestępstwa
tzw. oszustwa asekuracyjnego

Maja Sikorska

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.4.4

Abstract

W artykule zbadano pojęcia zdarzenia orazwypadku ubezpieczeniowego na tle konstrukcji przestępstwa
tzw. oszustwa asekuracyjnego wskazanego w art. 298 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks
karny.Wykładnia tych pojęć prowadzi autorkę do wniosku, że znamiona czynu zabronionego nie zostały
precyzyjnie sformułowane, co może prowadzić do unikania odpowiedzialności przez sprawcówoszustw
asekuracyjnych, a w konsekwencji – do ponoszenia strat finansowych przez zakłady ubezpieczeń.

 

Słowa kluczowe

oszustwo ubezpieczeniowe, oszustwo asekuracyjne, zdarzenie a wypadek ubezpieczeniowy, przestępczość ubezpieczeniowa.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Buchała A., Wybrane Zagadnienia ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, „Państwo i Prawo”
1994, nr 12.
Bojarski M., Kodeks karny. Komentarz, Górniok O. [red.], LexisNexis, Warszawa 2009.
Bojarski J., Oczkowski T., Oszustwo ubezpieczeniowe, Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, [w:] System prawa karnego,Tom 9, Zawłocki R. [red.], CH Beck, Instytut Nauk Prawnych
PAN, Warszawa 2011.
Ciepła H., Komentarz do kodeksu cywilnego. Część III, Zobowiązania, Bieniek G. [red.], LexisNexis,
Warszawa 1997.
Frankowski S., Przestępstwa kierunkowew teorii i praktyce, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1970.
Giezek J., Komentarz do art. 298 Kodeksu karnego, LEX [dostęp: 29.11.2018].
Górniok O., O tzw. oszustwach gospodarczychw projekcie k.k., Przegląd Prawa Karnego, Katowice
1992.
Górniok O., Przestępstwa gospodarcze, Rozdział XXXVI i XXXVII Kodeksu karnego. Komentarz, CH
Beck, Warszawa 2000.
Górniok O., Kodeks karny.Tom 3, art. 117–363, Arche, Gdańsk 2005.
Kardas P., Kodeks karny część szczególna. Komentarz, Zoll A. [red.], Zakamycze, Kraków 1999.
Kardas P., Komentarz do art. 298 Kodeksu karnego, LEX [dostęp: 29.11.2018].
Kędra E., Jeszcze w sprawie przestępczości na szkodę ubezpieczyciela, „Prawo Asekuracyjne”
1996, nr 3.
Kędra E., Oszustwa asekuracyjne i inne przestępstwa na szkodę ubezpieczycieli, cz. I, „Wiadomości
Ubezpieczeniowe” 1996, nr 4–6.
Kowalewski E., Ryzykow działalności człowieka i możliwości jego ograniczenia, [w:] Ubezpieczenia
gospodarcze, Sangowski T. [red.], Poltext, Warszawa 1998.
Kowalewski E., Potrzeba radykalnej przebudowy prawa o umowie ubezpieczeniaw Polsce, „Prawo,
Ubezpieczenia, Reasekuracja” 1999, nr 12.
Kowalewski E., Prawo ubezpieczeń gospodarczych, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–
Toruń 2006.
Kulik M., Kodeks karny: Komentarz, Mozgawa M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
Malinowski M., Przestępstwo oszustwa ubezpieczeniowego, „Prokuratura i Prawo” 2007, nr 10.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2004.
Marek A., Prawo karne, CH Beck, Warszawa 2004.
Oczkowski T., Oszustwo asekuracyjne, Zakamycze, Kraków 2004.
Oczkowski T., Oszustwo jako przestępstwo majątkowe i gospodarcze, Zakamycze, Kraków 2004.
Orlicki M., Umowa ubezpieczenia, CH Beck, Warszawa 2002.
Pohl Ł., Przestępstwo tzw. oszustwa ubezpieczeniowego (art. 298 k.k.) –uwagi zasadnicze, „Ruch
Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2001, nr 4.
Pohl Ł., Przestępstwo tzw. oszustwa ubezpieczeniowego (uwagi w związku z artykułem Marcina
Malinowskiego), „Prokuratura i Prawo” 2008, nr 1.
Pohl Ł., Przestępstwo upozorowaniawypadku ubezpieczeniowego a przestępstwo oszustwa, „Ruch
Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2002, nr 3.
Pyka A., Oszustwo asekuracyjne, „Monitor Prawniczy” 1999, nr 9.
Rydzek T., Przestępczość ubezpieczeniowaw świetle teorii i praktyki, „Prawo Asekuracyjne” 1996, nr 2.
Stolarczyk I., Przestępstwo oszustwa a zamiar ewentualny, „Prokuratura i Prawo” 2007, nr 3.
Taubenschlag R., Prawo rzymskie, PWN, Warszawa 1995.
Tobis A., Rola ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego, „Ruch
Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1995, nr 1.
Uchwała składu 7 sędziów z dnia 12 października 1995 roku, sygn. akt III AZP 19/95.
Ustawa z dnia 11 września 2015 roku o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (tekst
jedn. Dz. U. 2018, poz. 999 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 12 października 1994 roku o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych
przepisów prawa karnego (Dz. U. nr 126, poz. 615).
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 roku – Kodeks karny (Dz. U. nr 13, poz. 94 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (t. jedn. Dz. U. 2018, poz. 1025 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny (t. jedn. Dz. U. 2018, poz. 1600).
Wąsiewicz A., Kowalewski E., Postulowany kształt umowy ubezpieczenia w Kodeksie Cywilnym,
„Państwo i Prawo” 1993, nr 11–12.
Wiciński G., Oszustwo ubezpieczeniowe, „Prokuratura i Prawo” 1991, nr 7, 8.
Zawłocki R., Kodeks karny. Część szczególna.TomII. Komentarz do artykułów222–316, Królikowski
M., Zawłocki R. [red.], CH Beck, Warszawa 2013.

Możliwość objęcia ochroną ubezpieczeniową
odpowiedzialności cywilnej
w zakresie punitive damages
w prawie amerykańskim

Izabela Adrych-Brzezińska

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.4.3

Abstract

Odszkodowanie karne stanowi kontrowersyjną pod względem teoretycznym, ale prawnie egzekwowalną
doktrynę. W zagadnieniu tym zawiera się wiele problematycznych kwestii prawnych, które teoretycy
próbują rozwiązać od kilkudziesięciu lat. Jedna z takich kwestii dotyczy możliwości objęcia ochroną
ubezpieczeniową odpowiedzialności z tytułu odszkodowania karnego. Obecnie nie ma zgody co do tego,
czy prawo powinno zezwalać na takiego rodzaju ochronę. Amerykańska judykatura jest podzielona:
niektóre sądy negują ten rodzaj ubezpieczenia ze względu na sprzeczność z polityką prawną, jednak
zdecydowana większość dopuszcza taką możliwość. Niniejszy artykuł wyjaśnia, dlaczego kwestia objęcia ochroną ubezpieczeniową odpowiedzialności z tytułu odszkodowania karnego jest tak problematyczna i wskazuje, jak radzą sobie z nią amerykańskie sądownictwo oraz praktyka ubezpieczeniowa

 

Słowa kluczowe

odszkodowanie karne, odpowiedzialność deliktowa, prewencja, represja, kompensacja, ubezpieczenie, ubezpieczyciel, umowa ubezpieczenia.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Abraham K. S., Liability insurance and accident prevention: the evolution of the idea, „Maryland
Law Review” 2005, nr 64.
Adrych-Brzezińska I., Odszkodowanie karne – sposób na efektywniejsze prawo czy efektowny
amerykański partykularyzm prawny?, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2018, nr 39.
Bagińska E., Odszkodowanie karne (punitive damages) w prawie amerykańskim, „Państwo
i Prawo” 2001, nr 9.
Baker T., Reconsidering insurance for punitive damages, „Wisconsin Law Review” 1998, nr 101.
Buckland W.W., McNair A.D., Roman law and common law, Cambridge University Press, Cambridge
1952.
Calabresi G., The costs of accidents. A legal and economic analysis, Yale University Press, New
Haven 1970.
Dobbs D.B., The law of torts, West Group, St. Paul 2000.
Giesel G.M., The knowledge of insurers and the posture of the parties in the determination of the
insurability of punitive damages, „University of Kansas Law Review” 1991, nr 39.
Jolowicz H., The assessment of penalties in primitive law [w:] Cambridge Legal Essays, Heffer &
Sons Ltd., Cambridge 1926.
Jolowicz H., Historical introduction to the study of Roman law, Cambridge University Press,
Cambridge 1967.
Kocourek A., Wigmore J., Sources of ancient and primitive law, tom 1, Little, Brown and Company,
Boston 1915.
Markel D., How should punitive damages work?, „University of Pennsylvania Law Review” 2009, nr 5.
Orecki M., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2013 roku, I CSK
697/12, OSP 2014, nr 9.
Oleck H. L., Damages to persons and property, Central Book Company, New York 1961, par. 275c.
Owen D.G., A punitive damages overview: functions, problems and reform, „Villanova Law Review”
1994, Nr 39.
Owen D.G., Punitive damages in products liability litigation, „Michigan Law Review” 1976, nr 74.
Owen D.G., The moral foundations of punitive damages, „Alabama Law Review” 1989, nr 40.
Pope M. A., Punitive damages: when, where and how they are covered, „Defense Counsel Journal”
1995, nr 26.
Priest G. L., Insurability and punitive damages, „Alabama Law Review” 1989, nr 40.
Schlueter L. L., Redden K.R., Punitive damages, Lexis Publishing, Charlottesville 1995.
Sharkey C.M., Revisiting the noninsurable costs of accidents, „Maryland Law Review” 2005, nr 64.
Sołtysiński S., Ważny wyrok w sprawach stwierdzenia wykonalności części zagranicznego orzeczenia sądowego oraz pojęcia klauzuli porządku publicznego. Glosa do wyroku Sądu najwyższego
z 11 października 2013 roku, I CSK 697/12, „Polski Proces Cywilny” 2014, nr 3
Syska M., Wysokość zasądzonego odszkodowania oraz tzw. punitive damages a klauzula porządku publicznego w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności orzeczenia zagranicznego,
„Przegląd Sądowy” 2015, nr 1.
Wright R.W., Right, justice and tort law [w:] Owen D.G., Philosophical foundations of tort law, Oxford
University Press, Oxford–New York 1995.

Analiza wymagań i potrzeb klienta
w świetle ustawy o dystrybucji ubezpieczeń –
zarys procesu

Anna Czajkowska

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.4.2

Abstract

Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń obliguje, aby przed zawarciem umowy ubezpieczenia wykonana
została analiza potrzeb i wymagań klienta na podstawie przekazanych przez niego informacji. Brak
sformalizowania tego procesu, a także obarczenie wykonującego go dystrybutora sankcjami powodują, że należy rozważyć, w jaki sposób spełnić oczekiwania ustawodawcy, wypełniając przy tym
podstawowe cele regulacji, która jest implementacją Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 roku w sprawie dystrybucji ubezpieczeń.
W artykule został omówiony aspekt missellingu jako głównej przyczyny regulacji. Następnie przedstawiono istotę analizy potrzeb. Ważne w aspekcie tematu są również dyskusje prowadzone podczas
prac legislacyjnych, mające wpływ na ostateczny kształt polskiej ustawy o dystrybucji ubezpieczeń.
Wtekście została też poruszona problematyka podmiotowego i przedmiotowego aspektu analizy potrzeb
i wymagań klienta, oraz formy jej przeprowadzania, a także praktyczne bariery, które mogą napotkać
dystrybutorzy, przesądzające o proklienckim charakterze wprowadzonej regulacji.

 

Słowa kluczowe

analiza potrzeb i wymagań klienta, dystrybucja ubezpieczeń, dystrybutor, IDD, misselling, bariery w analizie potrzeb i wymagań.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Namysłowska M., [w:] Namysłowska M., Piszcz A., Ustawa o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z 05.08.2015 r. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2016.
Nowak J., [w:] Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń. Komentarz, Czublun P. [red.], CH Beck Warszawa
2018.
Orlicki M., Aksjologia dystrybucji ubezpieczeń – kryteria uznawania działań dystrybutora za zgodne
z prawem i etyczne, [w:] Dystrybucja usług ubezpieczeniowych. Wybrane zagadnienia prawne,
Gnela B., Szaraniec M. [red.], Difin, Warszawa 2017.
Orlicki M., Ustandaryzowany dokument według ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, „Prawo
Asekuracyjne” 2017, nr 4(93).
Prętki M., Lissoń P., [w:] Nowe zasady dystrybucji ubezpieczeń. Zagadnienia prawne, Pokrzywniak
J. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
Szaraniec M., Publicyzacja regulacji dystrybucji usług ubezpieczeniowych, [w:] Gnela B., Szaraniec
M., Dystrybucja usług ubezpieczeniowych, Difin, Warszawa 2017.
Szaraniec M., Usługa doradztwa wykonywana przez pośrednika ubezpieczeniowego względem
klienta wynikająca z dyrektywy 2016/97 z 20.01.2016 w sprawie dystrybucji ubezpieczeń,
[w:] Ochrona klienta na rynku usług finansowych w świetle aktualnych problemów i regulacji
prawnych, E. Rutkowska-Tomaszewska [red.], CH Beck, Warszawa 2017.
Tarasiuk A., Wojno B., Analiza wymagań i potrzeb klienta w procesie dystrybucji ubezpieczeń,
„Prawo Asekuracyjne” 2018, nr 3(96).
Ziemba J., [w:] Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń. Komentarz, Ziemba J., Machulak P. [red.], CH
Beck, Warszawa 2018.
Zoń Ł., Implementacja dyrektywy o dystrybucji ubezpieczeń a praktyka działalności brokerskiej
– uwagi de lege ferenda, „Prawo Asekuracyjne” 2016, nr 2(87)

Outsourcing w działalności ubezpieczeniowej
i reasekuracyjnej – zagadnienia prawne

Paweł Machulak
Jakub Ziemba

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.4.1

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest omówienie zagadnień prawnych związanych z problematyką outsourcingu w działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Autorzy podkreślają istotne znaczenie przepisów o outsourcingu dla prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, dokonując ich
interpretacji na tle prawodawstwa unijnego, stanowisk EIOPA1
oraz poglądów doktryny.

 

Słowa kluczowe

outsourcing, czynności ubezpieczeniowe, funkcje należące do systemu zarządzania.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Balcerowski M., Outsourcing likwidacji szkód ubezpieczeniowych w ubezpieczeniu ochrony prawnej, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2016, nr 1.
Baranowska-Zając W., Warunki zlecania przez zakłady ubezpieczeń czynności w drodze outsourcingu na podstawie dyrektywy 2009/138/WE oraz ustawy z 22.5.2003 r. o działalności
ubezpieczeniowej, „Monitor Prawniczy” 2014, nr 18.
Gołąb P., Outsourcing w działalności ubezpieczeniowej [w:] A. Nowak, S. Nowak, J. Jagodziński
(red.), Polski obszar europejskich rynków finansowo-ubezpieczeniowych Anno Domini 2017,
Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017.
Karwala D., Chmura obliczeniowa a nowa ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, „Prawo Asekuracyjne” 2016, nr 1.
Kowalewski E., Prawo ubezpieczeń gospodarczych, Wyd. Branta, Bydgoszcz-Toruń 2006.
Kozłowska M. [w:] P. Czublun (red.), Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.
Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2016.
Robaczyński W. [w:] W. Katner (red.), System Prawa Prywatnego, t. 9, Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, C.H. Beck, Warszawa 2018.
Wajda P. [w:] P. Wajda, M. Szczepańska (red.), Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017

W 2017 r. polscy ubezpieczyciele wypłacili poszkodowanym i klientom 39,8 mld zł odszkodowań i świadczeń. #Dziękiubezpieczeniom poszkodowani otrzymali o 8,6 proc. więcej niż rok wcześniej.

Najważniejsze dane o rynku ubezpieczeń 2017 r.

Rynek komunikacyjny

Najważniejsze liczby:

– Dynamika wypłat odszkodowań nieco wyhamowała, aczkolwiek nadal widać wyraźnie, że do poszkodowanych w wypadkach drogowych i ich rodzin trafia coraz więcej pieniędzy. Mimo tego, od początku 2017 r. rynek OC pozostaje rentowny i udaje się zachować na nim równowagę – mówi J. Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Rynek majątkowy (Dział II bez ubezpieczeń komunikacyjnych)

Najważniejsze liczby:

– Zgodnie z danymi PIU, w Polsce ubezpieczonych jest około 60 proc. mieszkań i domów. Dzięki raportowi „Jak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków” wiemy także, że w Polsce ubezpiecza się mienie firm na kwotę 1,8 bln zł, co stanowi ok. 60 proc. całego ich majątku. Dużą część skutków żywiołów można więc naprawić dzięki ochronie ubezpieczeniowej – wyjaśnia Andrzej Maciążek, wiceprezes zarządu PIU.

Rynek życiowy

Najważniejsze liczby:

– Zarówno wzrost składki jak i wzrost świadczeń dotyczy przede wszystkim ubezpieczeń o charakterze oszczędnościowym i inwestycyjnym – mówi J. Grzegorz Prądzyński.

Wyniki finansowe ubezpieczycieli

Zysk netto ubezpieczycieli życiowych w 2017 r. wyniósł 2,3 mld zł (wzrost o 5,7 proc.). Ubezpieczyciele majątkowi zakończyli 2017 r. z zyskiem netto 3,4 mld zł (z czego ponad 40 proc. stanowi dywidenda z PZU Życie SA do PZU SA, ujęta już w zeszłorocznym zysku netto ubezpieczycieli życiowych) Należny od polskich ubezpieczycieli podatek dochodowy za 2017 r. wyniósł 1,2 mld zł, a podatek od aktywów – ok. 600 mln zł.

Tabela z wynikami

Rola funkcji compliance w zarządzaniu ryzykiem
braku zgodności w zakładzie ubezpieczeń

Wojciech Paś

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.3.7

Abstract

Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest próba przedstawienia roli i znaczenia funkcji compliance
w procesie zarządzania ryzykiem braku zgodności w zakładzie ubezpieczeń w ramach funkcjonowania
i organizacji tej jednostki w strukturach zakładu ubezpieczeń. Metodą, która służy realizacji tego celu,
jest w opinii autora przede wszystkim charakterystyka i ocena aktualnego środowiska regulacyjnego
w kontekście jego wpływu na organizację i funkcjonowanie jednostki ds. zgodności w zakładzie ubezpieczeń. Rozważania poświęcone procesowi zarządzania ryzykiem braku zgodności zostały p

 

Słowa kluczowe

compliance, funkcja zgodności z przepisami, ryzyko braku zgodności, zgodność,
regulacje.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Cichy Ł., Funkcja compliance w bankach, CEDUR, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2015.
Hull J.C., Zarządzanie ryzykiem instytucji finansowych, PWN, Warszawa 2011.
Mrozowska-Bartkiewicz B., Wnęk A., Funkcja compliance w zakładzie ubezpieczeń, „Prawo
Asekuracyjne” 2016, nr 1.
Rajewski K., Funkcja compliance w strukturze organizacyjnej zakładu ubezpieczeń – wyzwania
i aspekty praktyczne, „Prawo Asekuracyjne” 2018, nr 3.
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Szczepańska M., Wajda P.
[red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
Zarządzanie ryzykiem bankowym, Iwanicz-Drozdowska M. [red.], Poltex, Warszawa 2017.

Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego
w Białymstoku z dnia 9 marca 2016 r.,
I ACa 817/151

Mirosław Nesterowicz

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2018.3.6

Abstract

Glosa odnosi się do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 9 marca 2016 r., sygn. akt sprawy I ACa 817/15. Sąd uznał, że zakres odpowiedzialności lekarza powinien być oceniany niezależnie od faktu czy usługa medyczna była świadczona nieodpłatnie, czy też nie. Usługi powinny być świadczone zgodnie z wiedzą medyczną i obowiązkami prawnymi. Autor rozważa również zakres właściwego zadośćuczynienia za szkody niemajątkowe.

 

Słowa kluczowe

zabieg medyczny, szkoda niemajątkowa, zadośćuczynienie, należyta staranność, odpowiedzialność lekarza

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia