W I kw. 2020 r. Polacy otrzymali prawie 10,6 mld zł odszkodowań i świadczeń ubezpieczeniowych. Odszkodowania z samego OC komunikacyjnego wyniosły 2,5 mld zł i były o 6,6 proc. wyższe niż rok wcześniej.

Najważniejsze dane dotyczące rynku ubezpieczeń po I kw. 2020 r.

Wyższe odszkodowania z ubezpieczeń komunikacyjnych

– Odszkodowania zarówno z OC komunikacyjnego, jak i z autocasco są wyższe niż rok temu, mimo że dane obejmują również marzec, czyli początek pandemii, kiedy przemieszczanie się było ograniczone – mówi J. Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń.
Na ochronę swoich pojazdów Polacy wydali w I kw. 2020 r. 5,9 mld zł, z czego ok. 3,7 mld zł stanowiły składki na OC, a 2,2 mld zł – składki na autocasco. Za prawie 1,2 mld zł kupiliśmy ubezpieczenia chroniące domy, mieszkania i firmy przed skutkami żywiołów. – W wynikach za I kw. 2020 r. widać wyraźny wzrost odszkodowań i świadczeń, spowodowany szkodami rolnymi. Miejmy nadzieję, że reszta roku będzie spokojna pod względem zjawisk pogodowych – mówi Andrzej Maciążek, wiceprezes zarządu PIU.

Na ochronę życia wydajemy tyle samo

Na ubezpieczenia na życie Polacy wydali w I kw. 2020 r. ponad 5,2 mld zł, niemal tyle samo co rok temu. – Ostatnie miesiące uświadomiły nam, że ochrona własnego zdrowia i życia jest kluczowa. Właściwe ubezpieczenie na życie i ubezpieczenie zdrowotne powinno być standardem – podkreśla J. Grzegorz Prądzyński.
Polscy ubezpieczyciele wypracowali w I kw. 2019 r. ok. 1,1 mld zł zysku netto – o ponad 7 proc. mniej niż rok wcześniej. Do budżetu państwa odprowadzili ponad 322 mln zł podatku dochodowego.

Na blogu PIU piszemy o tym, dlaczego ochrona ubezpieczeniowa jest kluczowa w czasie kryzysu

Tabela z wynikami

Spośród wszystkich grup kierowców, osoby w wieku 18-24 lata mają najbardziej lekceważący stosunek do przepisów drogowych – wynika z badań Polskiej Izby Ubezpieczeń. Jednocześnie młodzi kierowcy uważają, że mają już duże doświadczenie. Fałszywe przekonanie o swoich umiejętnościach w połączeniu z brawurą sprawia, że w rzeczywistości stwarzają oni największe zagrożenie na polskich drogach, jeśli chodzi o wypadki.

Osoby w wieku 18-24 lata są przekonane, że doświadczenie w prowadzeniu pojazdu zdobywa się szybko i bez problemu. Prawie trzy czwarte ankietowanych z tego przedziału wiekowego uważa się już za doświadczonych kierowców*. Jednocześnie deklarują, że prawo jazdy posiadają średnio od… 3 lat.

Szybcy i niebezpieczni młodzi kierowcy

Prawie 40 proc. badanych młodych kierowców uważa przekraczanie prędkości o 20 km/h w terenie zabudowanym za bezpieczne (w porównaniu do 33 proc. w całej grupie ankietowanych). Jeszcze więcej – prawie 60 proc. – nie widzi zagrożenia w przekraczaniu prędkości o 15 km/h. Ponad 60 proc. twierdzi, że można jeździć jednocześnie szybko i bezpiecznie (ogółem taką opinię wyraziło 55 proc. badanych).
Tymczasem z danych policji wynika, że najwięcej wypadków (proporcjonalnie do swojej populacji) powodują właśnie 18-24-letni kierowcy. – Osoby młode cechuje duża skłonność do brawury. Nie mają one jeszcze odpowiedniego doświadczenia i uważają, że nic złego nie może ich spotkać. Najgorsze jest jednak to, że brakuje im dobrych wzorców, ponieważ w Polsce przepisy drogowe, a zwłaszcza ograniczenia prędkości, łamie większość kierowców. Przepisowa jazda bywa postrzegana jako coś nienaturalnego – komentuje Monika Chłopik, analityk Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Uwaga! Pieszy

Kolejną cechą, która wyróżnia młodych kierowców, jest brak wyobraźni i egoizm. Ponad 18 proc. z nich uważa, że wyprzedzanie innego auta bezpośrednio przed przejściem dla pieszych „może być w wyjątkowych sytuacjach uzasadnione”. 2/3 badanych w wieku 18-24 lata uważa, że piesi powinni być mniej uprzywilejowani w ruchu drogowym niż obecnie, a 65,5 proc. twierdzi, że należy zwiększyć przywileje kierowców.

Zabijasz i giniesz

Brawura młodych kierowców powoduje, że są oni zagrożeniem nie tylko dla innych uczestników ruchu drogowego, ale także dla samych siebie. W 2017 r. PIU opublikowała raport „Strategia poprawy bezpieczeństwa drogowego w Polsce”. Są w nim przytoczone dane Eurostatu, z których wynika, że w kategoriach wiekowych 15-19 lat oraz 20-24 lata wypadki komunikacyjne są najczęstszą przyczyną śmierci Polaków, tuż przed samobójstwami i innymi wypadkami (dane za 2014 r.).
– Dane na temat zachowań młodych kierowców są przerażające, dlatego jeszcze raz apelujemy o rozważną, przepisową jazdę. Obecnie, kiedy znoszone są ograniczenia związane z pandemią i natężenie ruchu wzrasta, powinniśmy zachować szczególną ostrożność. W okresie obowiązywania obostrzeń epidemicznych niektórzy mogli się bowiem przyzwyczaić do szarżowania na drogach – podkreśla Monika Chłopik.

 

Infografika z danymi na temat młodych kierowców
* Badanie zostało zrealizowane od 20.01 do 02.02.2020 na zlecenie PIU przez agencję SW RESEARCH metodą wywiadów on-line (CAWI). Próba 1509.

Od 24 kwietnia (pierwszy weekend po częściowym zniesieniu obostrzeń związanych z pandemią) do 6 maja, na polskich drogach zginęło 76 osób. To o dwie osoby więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Dlaczego tak się dzieje? Na to pytanie pomagają odpowiedzieć badania, przeprowadzone przez Polską Izbę Ubezpieczeń.

„Mistrzowie kierownicy”

W podanym powyżej okresie w wypadkach zginęło więcej osób niż przed rokiem, mimo że w 2019 r. tzw. weekend majowy był dłuższy i nie obowiązywały podczas niego żadne ograniczenia w przemieszczaniu się i kontaktach społecznych. Badanie przeprowadzone przez PIU w styczniu i lutym tego roku , potwierdza, że wzmożony ruch połączony z nawykami polskich kierowców, może zwiększyć liczbę ofiar wypadków. Z badań PIU wynika, że:

[Sprawdź podstawowe dane z badania]

Brawura oznacza wypadki

– Spodziewamy się, że w kolejnych miesiącach liczba wypadków i ich ofiar może się zwiększyć. Będziemy częściej, niż przed pandemią korzystać z własnych samochodów, obawiając się zakażenia koronawirusem w środkach komunikacji publicznej. To spowoduje istotny wzrost natężenia ruchu, co w połączeniu z brawurą niektórych kierowców, może oznaczać więcej wypadków. Ubezpieczyciele notują już w ostatnich tygodniach wzrost liczby szkód komunikacyjnych, mimo trwających obostrzeń w poruszaniu się – mówi J. Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu PIU.

Z badania PIU wynika, że polscy kierowcy mają wysokie mniemanie o swoich umiejętnościach, a jednocześnie lekceważący stosunek do ograniczeń prędkości. – Skutkuje to obecnością Polski w czołówce państw europejskich pod względem największej liczby zabitych w wypadkach drogowych, szczególnie wśród pieszych – mówi J. Grzegorz Prądzyński. Ankietowani, zapytani o główne przewinienia polskich kierowców, na pierwszym miejscu wskazywali przekraczanie dozwolonej prędkości, zarówno w mieście, jak i poza nim (odpowiednio 44 i 38 proc.).

Wypadki to skutek lekceważenia przepisów

Jednocześnie przyznawali, że sami też to robią (45 proc. respondentów w mieście, a 53 proc. poza nim). Dodatkowo niemal połowie zdarza się przejeżdżać na tzw. późnym żółtym świetle. – Miejmy nadzieję, że w ciągu najbliższych tygodni nasze życie wróci do normalności. Dotyczy to również przemieszczania się. Postarajmy się jednak, by nie oznaczało to pogorszenia się czarnych statystyk policyjnych. Stosujmy się do przepisów ruchu drogowego, zwłaszcza ograniczeń prędkości i podchodźmy z większym dystansem do własnych umiejętności – apeluje J. Grzegorz Prądzyński.

Więcej na temat badań PIU o zachowaniach polskich kierowców, można przeczytać na blogu ekspertów PIU.

W 2019 r. ubezpieczyciele wypłacili klientom i poszkodowanym prawie 42 mld zł. Na koniec roku łączna wartość aktywów zakładów ubezpieczeń wyniosła 194 mld zł. W Polsce o naszą ochronę dba na co dzień ponad 30 tysięcy agentów i multiagentów ubezpieczeniowych i niemal 240 tys. osób wykonujących czynności agencyjne.
Więcej danych na temat ubezpieczeń w Polsce można znaleźć w corocznej publikacji PIU pt. „Ubezpieczenia w liczbach”. Zapraszamy do lektury!

W związku z zagrożeniem koronawirusem, w trosce o komfort i bezpieczeństwo uczestników, zarząd PIU podjął decyzję o przeniesieniu tegorocznego Kongresu PIU na 5-6 maja 2021 r. Kongres odbędzie się w Sopocie w Hotelu Sheraton.

https://kongres-piu.pl/

Zapraszamy do zapoznania się z raportem Polskiej Izby Ubezpieczeń, opisującym rynek bancassurance w Polsce po IV kw. 2019 r. Składka pozyskana w kanale bancassurance w Dziale I wyniosła 4,8 mld zł, natomiast w Dziale II – 2,1 mld zł.

Rynek bancassurance IV kw. 2019

Polska Izba Ubezpieczeń opracowała 14 rekomendacji, które ochronią klientów znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej w wyniku pandemii. Rekomendacje te pozwolą też kontynuować działalność przedsiębiorstwom dotkniętym skutkami COVID-19.

Lista rekomendacji

Rekomendacje obejmują:

– Część klientów ubezpieczycieli zmaga się z dużymi problemami finansowymi. Ponadto pandemia wyłączyła z działalności wiele firm. Rolą ubezpieczycieli jest niesienie pomocy – mówi J. Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Rekomendacje dla klientów indywidualnych

Zgodnie z rekomendacjami PIU, na wniosek klienta, zakład ubezpieczeń odroczy składki za ubezpieczenia zawarte wraz z kredytami, jeśli klient korzysta z odroczenia spłaty kredytu na skutek problemów finansowych. Możliwe będzie też odroczenie lub zawieszenie składek w ubezpieczeniach na życie o charakterze oszczędnościowym lub inwestycyjnym. Rekomendacje PIU przewidują również obniżenie lub rezygnację ze zwyżek za płatność ratalną przy OC ppm.
Dodatkowo PIU rekomenduje ubezpieczycielom uproszczenie wszystkich procedur związanych z zawieraniem umów i wypłatą odszkodowań. Chodzi m.in. o zdalny obieg dokumentów i uproszczone oględziny. Uproszczona będzie także analiza przedmiotu ubezpieczenia, co jest szczególnie istotne np. w przypadku małych firm, chcących przedłużyć ochronę ubezpieczeniową. – Dodatkowo, przy naprawach pojazdów, rekomendujemy zakładom priorytetowe traktowanie aut należących do pracowników służby zdrowia i ratowników medycznych – mówi J. Grzegorz Prądzyński.

Rekomendacje dla przedsiębiorstw

Ubezpieczyciele, zgodnie z rekomendacjami PIU, zmniejszą ryzyko utraty płynności części przedsiębiorstw. – Zakłady podjęły decyzję o najszybszej możliwej płatności kontrahentom za wykonaną usługę. Chodzi o warsztaty naprawcze, firmy transportowe czy lekarzy orzeczników. Łącznie jest to kilkanaście tysięcy podmiotów, którym możemy pomóc w trudnej sytuacji – mówi J. Grzegorz Prądzyński.
Ponadto zakłady ubezpieczeń, po indywidualnej ocenie ryzyka, będą nadal oferować gwarancje dla organizatorów turystyki. W ten sposób ubezpieczyciele zapewnią ciągłość działalności biur podróży w czasie kryzysu. – Rolą ubezpieczycieli w gospodarce jest stabilizowanie cykli koniunkturalnych. Pandemia spowoduje prawdopodobnie bardzo dotkliwy kryzys. Dzięki rekomendowanym przez nas działaniom część firm będzie mogła, mimo trudnej sytuacji finansowej, kontynuować działalność – mówi J. Grzegorz Prądzyński.
Wszystkie rekomendacje zostały skonsultowane nie tylko z ubezpieczycielami, ale także z Komisją Nadzoru Finansowego. – Dzięki temu rekomendacje uwzględniają szczególną sytuację finansową klientów, ale nie wpłyną negatywnie na stabilność rynku ubezpieczeniowego. Pamiętajmy, że ubezpieczenia muszą chronić nas w najtrudniejszych chwilach i w długim okresie, niezależnie od sytuacji ekonomicznej – podkreśla J. Grzegorz Prądzyński.

Więcej o rekomendacjach na blogu ekspertów PIU pisze J. Grzegorz Prądzyński

Oprócz rekomendacji proklienckich, niezbędnych dla klientów w trudnej sytuacji finansowej, branża ubezpieczeniowa przeznacza też środki na pomoc dla wszystkich instytucji, zaangażowanych w walkę z pandemią. Od wolontariatu, poprzez zakup środków ochrony osobistej i sprzętu medycznego, po bezpłatną pomoc telemedyczną. Informacje o pomocy, jaką zakłady ubezpieczeń uruchomiły w ramach dodatkowych środków i inicjatyw, można znaleźć na blogu ekspertów PIU.

Glosa do uchwały Składu Siedmiu Sędziów Sądu najwyższego – Izba Kontroli nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z dnia 22 października 2019 roku, sygn. I NSNZP 2/191

Aneta Paleczna

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2020.4.7

Abstract

Glosa stanowi próbę analizy granic kompensacji szkody na gruncie uchwały Sądu Najwyższego z 22 października 2019 r. (I NSNZP 2/19). Na tym tle w sposób szczególny zarysowuje się zagadnie-nie zadośćuczynienia za uszczerbek na zdrowiu poniesiony przez osoby bliskie oraz problematyka konstruowania przedmiotu ochrony cywilnoprawnej w postaci więzi rodzinnej. Zgodnie z tą uchwałą osobie bliskiej poszkodowanego nie przysługuje zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w sytuacji na-ruszenia więzi rodzinnej na skutek uszczerbku na zdrowiu bezpośrednio poszkodowanego. W ocenie Sądu Najwyższego więź rodzinna nie jest dobrem osobistym i ze swojej natury ma charakter relatywny. Choć katalog dóbr osobistych na gruncie rodzimego prawodawstwa jest otwarty, nie oznacza to, że za-wsze subiektywne i nieskonkretyzowane więzi międzyludzkie będą zasługiwały na ochronę prawną. Wreszcie, poziom satysfakcji z życia rodzinnego nie powinien uzasadniać przyznania zadośćuczynie-nia za szkodę niemajątkową. Uchwała Sądu Najwyższego pozostaje także istotna na tle uchwały Sądu Najwyższego z 27 marca 2018 roku, w której Sąd Najwyższy wyraził całkowicie odmienne zapatrywa-nie i uznał, że osoby bliskie mogą żądać zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wskutek uszczerbku na zdrowiu poszkodowanego.

 

Słowa kluczowe

dobra osobiste, szkoda pośrednia, więź rodzinna, granice kompensacji szkody, krzywda

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Bagińska E., Dopuszczalność dochodzenia przez osoby bliskie zadośćuczynienia w związku z do-znaniem poważnej szkody na osobie przez bezpośrednio poszkodowanego, „Iustitia” 2016, nr 2.Bagińska E., Kompensacja krzywdy osób najbliższych w razie poniesienia przez poszkodowanego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – przegląd rozwiązań europejskich, [w:] Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, Jagielska M., Pazdan M., Rott-Pietrzyk E., Szpunar M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2017.Banaszczyk Z., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2008 r., II CSK 177/08, „Palestra” 2010, nr 7–8.Bosek L., W sprawie kwalifikacji więzi rodzinnej jako dobra osobistego (uwagi krytyczne na tle aktualnego orzecznictwa Sądu Najwyższego), „Forum Prawnicze” 2015.Dyka I., Zasady przyznawania i ustalania wysokości zadośćuczynienia pieniężnego w razie na-ruszenia dobra osobistego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2001, z. 3.Garlicki L., Artykuł 18, [w:] Konstytucja. Tom III, Działocha K., Garlicki L., Sarnecki P., Sokolewicz W., Trzciński J. [red.], Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003.Gąska M., Więź rodzinna – refleksje nad charakterem dobra oraz dopuszczalnością i sposobami kompensacji krzywdy wywołanej jego naruszeniem, „Forum Prawnicze” 2018.Grzeszak T., Dobro osobiste jako dobro zindywidualizowane, [w:] Experientia Docet. Księga jubi-leuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple, Kostański P., Podrecki P., Targosz T. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2017.Kaliński M., [w:] System Prawa Prywatnego. Tom 6. Prawo zobowiązań – część ogólna, Olejniczak A. [red.], CH Beck, Warszawa 2009.Kaliński M., Szkoda poniesiona przez spółkę akcyjną a szkoda poniesiona przez akcjonariusza w świetle przepisów kodeksu spółek handlowych i kodeksu cywilnego – polemika, Przegląd Prawa Handlowego 2007 nr 9.Kasprzyk R., Bezprawność względna, „Studia Prawnicze” 1988, z.3(97).Księżak P., Komentarz do art. 23, [w:] Kodeks cywilny. Część ogólna. Komentarz, Księżak P., Pyziak-Szafnicka M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
Lanckoroński B., Kontrowersje wokół ustalania odpowiedzialności z tytułu naruszenia więzi ro-dzinnych jako dobra osobistego, „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 46.Matys O., Kontrowersje wokół podstaw i przesłanek zadośćuczynienia na rzecz najbliższych osób zmarłego, „Administracja Publiczna. Studia krajowe i międzynarodowe. Zeszyty Naukowe WSAP w Białymstoku” 2006, nr 1.Opinia Rzecznika Generalnego przedstawiona w dniu 11 lipca 2013 r. w sprawie Katarína Haasová przeciwko Rastislavowi Petríkowi,Blance Holingovej, C-22/12 oraz w sprawie Vitālijs Drozdovs przeciwko AAS Baltikums C-277/12, EUR-LEx nr 62012CC0022.Orlicki M., O możliwości dochodzenia roszczeń o zadośćuczynienie za śmierć najbliższego członka rodziny zmarłego przed dniem 3 sierpnia 2018 r., „Prawo Asekuracyjne” 2013, nr 4.Osajda K., Zadośćuczynienie za doznanie przez bliskiego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypad-ku, „Państwo i Prawo” 2016, nr 1.Owczarek M., Problem bezprawności względnej w systemie odpowiedzialności deliktowej, „Palestra” 2004, nr 5–6(557–558).Popiołek W., Więź między osobami fizycznymi jako przedmiot ochrony cywilnoprawnej, [w:] Experientia Docet. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple red. P. Kostański, P. Podrecki, T. Targosz, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.Sadomski J., Wild M., Zadośćuczynienie za śmierć osoby najbliższej w orzecznictwie sądów po-wszechnych, „Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne” 2012, nr 12.Strus Z., Zadośćuczynienie w razie śmierci osoby bliskiej, [w:] Zadośćuczynienie po nowelizacji art. 446 Kodeksu cywilnego na tle doświadczeń europejskich, Strus Z., Ortyński K., Pokrzywniak J. [red.], PIU, Warszawa 2010.Syska M., Wysokość zasądzonego odszkodowania oraz tzw. punitive damages a klauzula po-rządku publicznego w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności orzeczenia zagranicznego, „Przegląd Sądowy” 2015.Szpunar A., Nadużycie prawa podmiotowego, PAU, Kraków 1947.Szpunar A., O ochronie pamięci osoby zmarłej, „Palestra” 1984, nr 7–8.Szpunar A., O zakresie odpowiedzialności za szkodę na osobie, „Nowe Prawo” 1974, nr 12, poz. 1633.Tokarz A. S., Zdrada małżeńska. Zadośćuczynienie za zerwanie więzi rodzinnych, „Przegląd Sądowy„ kwiecień 2011.Wałachowska M., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 14.01.2010 r., IV CSK 307/09, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2011, nr 2, poz. 15.Wałachowska M., Roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za zerwanie więzi rodzinnych w razie doznania przez osobę bliską poważnego uszczerbku na zdrowiu, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 9. Wałachowska M., Wyłączenie odpowiedzialności UFG za szkody wyrządzone posiadaczowi pojazdu mechanicznego przez kierującego nieubezpieczonym pojazdem a roszczenia osób pośrednio poszkodowanych, „Prawo Asekuracyjne” 2016, nr 4.Wałachowska M., Wynagrodzenie szkód deliktowych doznanych przez pośrednio poszkodowanych, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.Watson H., Zasady i tryb ustalania zadośćuczynienia za ból i cierpienie dla ofiar wypadków dro-gowych i członków ich rodzin na gruncie prawa angielskiego, [w:] Zadośćuczynienie po no-welizacji art. 446 Kodeksu cywilnego na tle doświadczeń europejskich, Strus Z., Ortyński K., Pokrzywniak J. [red.], PIU, Warszawa 2010.
Wniosek Rzecznika Finansowego z 13.12.2019 r., https://rf.gov.pl/pdf/SN_wniosek_stany_wegeta-tywne.pdf [dostęp: 4.09.2020].
http://www2.gov.si/zak/Zak_vel.nsf/7e8891d494d7669fc1256616002db47b/c12563a400338836c1256adb002917dd?OpenDocument [dostęp: 20.08.2020].

Glosa do uchwały sądu Najwyższego z dnia 11 września 2020 roku (iii CZP 90/19)

Michał P. Ziemiak, Patryk Piątkowski

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2020.4.6

Abstract

Zagadnienie VAT w odszkodowaniach wypłacanych przez zakłady ubezpieczeń doczekało się dość pokaźniej liczby orzeczeń sądowych oraz pewnych opracowań naukowych. Glosowaną uchwałą swoje stanowisko w tym zakresie zajął także Sąd Najwyższy, przyjmując, że odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, przysługujące leasingobiorcy w związku z poniesieniem wydatków na naprawę uszkodzonego pojazdu będącego przedmiotem leasingu, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim nie może on obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku zapłaconego. Celem niniejszej glosy jest próba krytycznej analizy rozstrzygnięcia SN.

 

Słowa kluczowe

odszkodowanie, VAT, OC PPM, leasing, SN

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Analiza Rzecznika Finansowego z dnia 23 maja 2018 r., Warszawa 2018.
Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, CH Beck, Warszawa 2011
Kopaczyńska-Pieczniak K., Komentarz do art. 7091 Kodeksu cywilnego, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część szczególna, Kidyba A. [red.], LEX 587286575.
Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, PWN, Warszawa 1972,