W 2017 r. wiele się wydarzyło w branży i w samej Izbie. RODO, IDD, regulacja zadośćuczynień i przede wszystkim zupełnie nowa jakość w komunikacji branży – raport „Jak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków”. Eksperci Izby podsumowują 2017 r. w ubezpieczeniach i prognozują, co wydarzy się w 2018.
IDD – nowa jakość w dystrybucji
Andrzej Kiciński, ekspert ds. pośrednictwa ubezpieczeniowego:
Bez wątpienia najważniejszym wydarzeniem 2017 r. w dystrybucji ubezpieczeń była Dyrektywa IDD. Jej implementacja to proces, który i w 2018 r. będzie nas zajmował. Przede wszystkim ze względu na wymóg szkoleń i doskonalenia zawodowego dla podmiotów, które prowadzą sprzedaż produktów ubezpieczeniowych. To minimum 15 godzin szkoleń rocznie. Dyrektywa wiele zmienia dla klientów, którym trzeba będzie nie tylko z wyprzedzeniem udostępniać jasne informacje na temat swojego statusu jako sprzedawcy oraz rodzaju wynagrodzenia, jakie otrzymujemy, ale też – i może przede wszystkim – sprzedaż polis musi się wiązać z dokładnym poznaniem potrzeb klientów i dobraniem do nich adekwatnych produktów.
W 2018 r. skupimy się na przygotowaniu i wdrożeniu aktów wykonawczych do ustawy. Na pewno na bieżąco będziemy reagować na pojawiające się problemy i nieścisłości w bieżącym działaniu dystrybutorów ubezpieczeń w kontekście nowej ustawy. Rynek musi przejść od fazy chaosu i niewiedzy do pełnego i sprawnego funkcjonowania pod reżimem nowej ustawy. Będziemy też intensywnie współpracować z KNF nad ostatecznym ukształtowaniem praktyki na rynku i budowy nowego rejestru dystrybutorów administrowanego przez Komisję. Bardzo ważna będzie współpraca z Rzecznikiem Finansowym w kontekście nowych regulacji systemu dystrybucji.
Wydaje się, że rok 2018 będzie przełomowy z punktu widzenia relacji sektora ubezpieczeniowego z pośrednikami odszkodowawczymi. Można spodziewać się nowych propozycji związanych z regulacją wzajemnych relacji zakładów ubezpieczeń z pośrednikami odszkodowawczymi. Nie możemy jeszcze przewidzieć skali i głębokości zmian, ale na pewno nastąpią. I to już będzie bardzo korzystne z punktu widzenia klientów na rynku ubezpieczeniowym.
RODO – inny poziom bezpieczeństwa danych
Anna Kwiatkowska, inspektor ds. bezpieczeństwa informacji w PIU, sekretarz grupy ekspertów ds. wdrożenia RODO:
W mijającym roku skupiliśmy się przede wszystkim na RODO – to trudne zagadnienia, ale dzięki m.in. warsztatom, które odbyły się w PIU możliwa była identyfikacja i wykładnia najważniejszych problemów prawnych związanych z wdrożeniem RODO. Izba stawia na standaryzację procesów ubezpieczeniowych, dlatego też warsztaty dla branży ubezpieczeniowej były elementem jednolitego rozumienia i implementacji zapisów RODO.
Rok 2018 to przede wszystkim prace legislacyjne implementujące ogólne rozporządzenie o ochronie danych do m.in. ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej oraz kontynuacja przez Grupę ekspertów w PIU prac nad kodeksem dobrych praktyk w zakresie ochrony danych osobowych w ubezpieczeniach. To stanowić będzie realizację porozumienia podpisanego przez zarząd PIU z GIODO na IV Kongresie PIU w 2016 r.
FinTech – innowacyjne rozwiązania dla sektora ubezpieczeniowego
Mariusz Kuna, szef działu zarządzania informacją ubezpieczeniową, sekretarz Zespołu ds. digitializacji procesów w sektorze ubezpieczeń:
Od grudnia 2016 r. roku PIU brała udział w pracach interdyscyplinarnego zespołu KNF powołanego przez Ministerstwo Gospodarki w celu identyfikacji i eliminacji barier w rozwoju rozwiązań innowacyjnych w sektorze ubezpieczeń. W listopadzie 2017 r. KNF opublikowała raport końcowy, który prezentuje katalog barier zgłoszonych przez poszczególne sektory finansowe oraz propozycje ich rozwiązań. Od czerwca 2017 r. działa w PIU dedykowany zespół, którego zadaniem jest w wsparcie procesu wypracowania rozwiązań dla sektora ubezpieczeniowego.
W 2018 r. na pewno będziemy kontynuować prace w ramach zespołu, będziemy też działać na wielu innych płaszczyznach, by wspierać rozwój innowacji w sektorze.
Zmiany klimatyczne – wyzwanie dla ubezpieczeń majątkowych
Rafał Mańkowski, ekspert ds. ubezpieczeń majątkowych i rolnych:
Dla ubezpieczycieli majątkowych bez wątpienia ważnym i trudnym zdarzeniem była burza i wichura, które przeszły nad Polską w nocy z 11 na 12 sierpnia. Wiatr i deszcz uszkodził ok 12 tys. budynków mieszkalnych i 9 tys. budynków gospodarczych. Straty w infrastrukturze wyniosły około 200 mln zł. Zakłady ubezpieczeń wypłaciły z tego tytułu niemal 400 mln zł.
Niestety to zjawisko nie jest wyjątkiem. Stanowi potwierdzenie tezy, że ocieplenie klimatu wiąże się z gwałtownymi burzami i huraganami, zwłaszcza latem. W kolejnych latach będziemy się coraz częściej mierzyli z tym problemem.
W 2018 r. Podkomisja Ubezpieczeń Rolnych będzie pracować nad rozwiązaniami w systemie ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, które zwiększą dostępność oferty ubezpieczeń dla producentów rolnych. Ze względu na ryzyko producenci mieli trudności z otrzymaniem satysfakcjonującej ich oferty ubezpieczeniowej.
W ubezpieczeniach majątkowych planowane jest stworzenie aplikacji służącej do rozliczania regresów w ubezpieczeniach majątkowych, dzięki czemu zakłady ubezpieczeń będą mogły zautomatyzować procesy biznesowe w tym zakresie.
Regulacja zadośćuczynień i równowaga na rynku OC ppm
Łukasz Kulisiewicz, ekspert Izby ds. ubezpieczeń komunikacyjnych:
Jako najważniejsze w 2017 r. wskazałbym przede wszystkim zakończenie prac Forum Zadośćuczynień, których efektem jest propozycja KNF zmian legislacyjnych odnośnie zadośćuczynień za śmierć. To istotny krok na drodze do regulacji, które mają znaczenie zarówno dla klientów, jak i dla zakładów. Przewidywalność w tym zakresie jest niezwykle ważna, choć regulacja będzie trudna, bo dotyczy kwestii z natury trudnych do określenia w wymiarze finansowym.
W 2018 r. spodziewam się ostatecznej regulacji zadośćuczynień za śmierć osoby bliskiej i być może wzmożonej dyskusji oraz prac nad uregulowaniem zadośćuczynień uszczerbkowych. Bardzo istotna dla rynku będzie Uchwała Sądu Najwyższego w sprawie szkody pośredniej, czyli zasadności roszczenia zadośćuczynienia przez bliskich ofiar wypadków, będących w stanach wegetatywnych.
Istotne dla klientów, ale też zakładów ubezpieczeń jest to, że branża osiągnęła stabilizację składek za OC ppm. Poprawiły się wyniki wielu zakładów. Teraz warto skupić się na tym, by tę równowagę utrzymać.
W najbliższym czasie czeka nas dyskusja nad modelami taryfikacji OC ppm – OC na kierowcę, a może odejście od pojemności silnika jako jednego z elementów określania wysokości taryfy.
Koniecznie trzeba wspomnieć o raporcie „Strategia poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce”, który prezentowaliśmy po raz pierwszy podczas kongresu w Krynicy we wrześniu 2017 r. Raport jest bazą dla wielu ciekawych i inspirujących dyskusji na temat BRD, dyskusji, które owocują również działaniami w tym zakresie.
Izba nadal intensywnie działać będzie na forum BRD, mamy nadzieję na zaangażowanie kolejnych podmiotów. Wspólny front interesariuszy, prywatnych i publicznych, którzy są zainteresowani wdrażaniem rozwiązań BRD, jest niezwykle istotny.
DUZ w systemie opieki zdrowotnej
Dorota M. Fal, doradca zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń:
O jakości i niedomaganiu opieki zdrowotnej w Polsce mówi się od dawna, zwłaszcza w aspekcie wydłużających się kolejek do specjalistów i niektórych zabiegów. Konieczność reformy jest już paląca. Póki co rola ubezpieczeń prywatnych nie jest w systemie uregulowana. Być może jednak pogarszająca się sytuacja finansowa i niedobory kadrowe w publicznej OZ spowodują dalszy rozwój tego rynku. Liczymy oczywiście na to, że na forum publicznym pojawi się dyskusja o wsparciu ustawowym DUZ.
Tymczasem warto podkreślić fakt, że już ponad 2 mln osób korzysta z ubezpieczeń zdrowotnych, zdając sobie sprawę, że to efektywne rozwiązanie, by dobrze dbać o własne zdrowie. Te osoby mają prosty i szybki dostęp do profilaktyki, specjalistów, nie czekają w kolejkach.
Bardzo ważne jest też to, że zmienia się podejście do roli ubezpieczycieli i to zarówno w ramach dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych, jak i odpowiedzialności cywilnej w utrzymywaniu i przywracaniu do zdrowia, pracy i funkcjonowania w społeczeństwie osób poszkodowanych w wypadkach. Przekłada się to nie tylko na warunki ich życia, ale także na sytuację ich pracodawców, systemów opieki społecznej, ale także całej gospodarki.
Nowe ubezpieczenia obowiązkowe
Renata Orzechowska, analityk Izby zajmująca się ubezpieczeniami OC, ochrony prawnej i turystycznymi:
W 2017 r. weszły nowe obowiązkowe ubezpieczenia OC, m.in.: pośrednika kredytu hipotecznego, OC kwalifikowanego dostawcy usług zaufania (wcześniej OC podmiotu certyfikowanego), OC firmy audytorskiej (wcześniej OC biegłego). Określono w rozporządzeniu minimalną sumę gwarancyjną ubezpieczenia OC przewoźników kolejowych.
W 2018 r. można spodziewać się nowych obowiązkowych ubezpieczeń OC. W Ministerstwie Cyfryzacji trwają pracę nad zmianą ustawy o usługach zaufania. W efekcie katalog ubezpieczeń obowiązkowych może rozszerzyć się o OC podmiotu odpowiedzialnego za system identyfikacji elektronicznej przyłączony do węzła krajowego. Trwają też prace legislacyjne nad ustawą wprowadzającą OC właściciela obiektu kosmicznego.
Z uwagą będziemy się też przyglądać działaniom Parlamentu Europejskiego w zakresie wypracowania regulacji dotyczącej robotyki i sztucznej inteligencji, w szczególności zasad odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przez roboty. Tu należy się spodziewać postulatów stworzenia systemu ubezpieczeń obowiązkowych… Takie uwagi pojawiają się już w kontekście samochodów automatycznych.
Ubezpieczyciele dla turystyki
W Dzienniku Ustaw właśnie opublikowano ustawę o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, która wejdzie w życie 1 lipca 2018 r. Przewiduje ona duże zmiany w zakresie obsługi zabezpieczeń finansowych, w tym gwarancji ubezpieczeniowych i umów ubezpieczenia na rzecz klienta, oferowanych na wypadek niewypłacalności biur podróży. Ustawa zrównuje w zasadzie obowiązki gwaranta z obowiązkami ubezpieczyciela. Ponadto, podmiot udzielający zabezpieczenia będzie zmuszony przyjmować roszczenia od klientów upadłego przedsiębiorcy turystycznego i prowadzić procedurę obsługi wszystkich roszczeń także wtedy, gdy suma gwarancyjna ulegnie wyczerpaniu. Realizacja obowiązków nałożonych przez nową ustawę będzie sporym wyzwaniem. Oczywiście największy ciężar odpowiedzialności spoczywa na zakładach ubezpieczeń, które są obecnie głównym dostarczycielem zabezpieczeń dla przedsiębiorców turystycznych.
W 2017 r. zorganizowaliśmy szereg seminariów i warsztatów poza Warszawą, które cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem. Przeprowadziliśmy m.in. szkolenia z ubezpieczeń ochrony prawnej w Gdańsku, Poznaniu, Toruniu i Wrocławiu. Planujemy kolejne.
Raport „Jak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków”
Marcin Tarczyński, analityk PIU:
Jednym z najważniejszych wydarzeń branżowych była publikacja raportu „Jak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków”. Zaprezentowaliśmy go po raz pierwszy na Kongresie w Jasionce koło Rzeszowa podczas debaty pod tym samym tytułem. To pierwszy raz, gdy branża mówi jednym głosem i pokazuje wpływ na gospodarkę, przedsiębiorstwa i człowieka. Raport jest pierwszym tego typu opracowaniem w naszej części Europy.
W 2018 roku trzeba się spodziewać trudnych prac nad regulacją zadośćuczynień. Warto też przyglądać się ogólnej sytuacji na rynku OC ppm i temu, czy uda się utrzymać na nim rentowność. To z kolei wynikać będzie bezpośrednio z tego, jak kształtować się będą odszkodowania i świadczenia. Czyli m.in. z regulacji zadośćuczynień.
Mówimy prostym językiem
Agnieszka Durska, specjalista ds. mediów społecznościowych:
Od września 2017 r w komunikacji Izby wydarzyło się kilka istotnych rzeczy. Izba nie tylko zaistniała w mediach społecznościowych, ale zrobiła to z doskonałym contentem. Raport „Jak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków” przygotowaliśmy z myślą o obecności na Linkedinie, Facebooku i Twiterze. Uprościliśmy język tak, by był zrozumiały dla osób spoza branży, ale też tak, by ułatwić ludziom pracującym w ubezpieczeniach komunikację z ich klientami. Mamy nadzieję, że dzięki postom, infografikom i materiałom wideo dostarczamy wam pomysłów na to, jak mówić o ubezpieczeniach. Stawiamy na prosty język.
Prostym językiem o ubezpieczeniach mówimy również na nowopowstałym blogu eksperckim. Nieustannie zapraszamy Was do kontaktu i zgłaszania pomysłów na branżowe wywiady!
W 2018 r. powstanie kolejny serwis – tym razem poradnikowy, w którym każdy znajdzie dobrą, rzetelną i prosto podaną wiedzę ubezpieczeniową.
Bez wątpienia – przed nami kolejny ciekawy rok, który przyniesie zmiany w kluczowych dla naszego rynku kwestiach. Życzymy Wam i sobie wytrwałości i kolejnych sukcesów! Spokojnych Świąt!
